4 tips voor een goede studiemethode
Plannen, organiseren & samenvatten. Het zijn enkele cruciale tools die kunnen bijdragen tot het ontwikkelen van een goede, maar vooral ook een efficiënte studiemethode. Even belangrijk is de manier waarop de leerling de leerstof instudeert, herhaalt en zichzelf toetst. De coaches van My Sherpa zoeken samen met uw kind uit welke leermethode of combinatie van leermethodes het beste bij hem aansluit. Hieronder nemen we alvast een 4-tal methodes onder de loep.
#1 Jezelf toetsen
Deze methode werkt voor heel wat vakken en voor mensen van alle leeftijden. Het is tevens een manier die zowel voor het kortetermijngeheugen als voor het langetermijngeheugen voordelig is. Een student kan gebruik maken van geheugenkaartjes of van de voorbeeldvragen aan het eind van een hoofdstuk in het studieboek om zichzelf te overhoren. Het maken van zo’n oefentest, om zichzelf te overhoren, zorgt ervoor dat de leerstof beter onthouden wordt. Tijdens een experiment diende een groep studenten 100 woordparen uit het hoofd leren. Een deel van de studenten werd na het instuderen van deze woordparen ondervraagd, de anderen niet. Een week later kregen alle studenten de opdracht om om 50 van de 100 woordparen op te noemen. 35 procent van de eerder ondervraagde studenten kon dit nog. Bij de eerder niet-ondervraagde studenten was dit slechts 4 procent.
Tip: Cornell-notitiesysteem: tijdens de les maak je aantekeningen en tegelijkertijd noteer je in een verticale kolom in de marge van het notitieblok enkele trefwoorden en vragen die je jezelf stelt. Je kan jezelf dan later overhoren door de aantekeningen te bedekken en de genoteerde vragen te beantwoorden of de trefwoorden toe te lichten.
#2 Studeermomenten spreiden
Deze methode is efficiënt voor alle doelgroepen: van kinderen vanaf drie jaar oud tot volwassenen. Gespreid leren helpt bij het efficiënt instuderen van de woordenschat uit een vreemde taal, bij het instuderen van wiskundeformules, bij het memoriseren van muziekpartituren en zelfs bij het voorbereiden van complexe chirurgische ingrepen.
We zijn vaak geneigd om informatie op zeer korte termijn te onthouden, wat een zware inspanning vergt van onze hersenen en ons dan ook snel uitput. Deze manier van instuderen wordt voornamelijk vastgesteld bij studenten tijdens de blokperiode. Ze trachten de leerstof van een volledig semester op enkele weken tijd te verwerken. Het is echter efficiënter en veel minder vermoeiend om het studeren te spreiden over langere periodes.
Tip: Studieboeken bundelen de leerstof vaak in hoofdstukken. Maak zeker gebruik van de inhoudstabel om je studeertijd concreet en per hoofdstuk in te plannen. Op die manier spreid je je studeertijd en kan je op een rustige en efficiënte manier te werk gaan bij het studeren.
#3 De “waarom?”-methode
Heel wat onderzoeksresultaten doen vermoeden dat de studieprestaties van studenten verbeteren en dat deze gestimuleerd kunnen worden door de elaborative interrogation-methode. Deze methode bestaat erin zich tijdens het instuderen steeds af te vragen ‘Waarom is het logisch dat …?’ of ‘Waarom is dit juist?’. Op deze manier verschaf je een beter inzicht in de leerstof en leer je een beter onderscheid te maken tussen feiten en concepten. Een student kan zich op deze manier een duidelijker beeld scheppen van de verschillende verbanden, oorzaken en gevolgen. Dit zorgt ervoor dat de student op een actieve manier de leerstof verwerkt, waardoor er verbanden worden gelegd tussen nieuwe leerstof en bestaande basiskennis.
Tip: deze methode lijkt minder goed te werken wanneer de basiskennis van de student niet breed is. Dit komt omdat de student dan moeilijker verbanden kan leggen tussen nieuwe informatie en reeds bestaande kennis. Hierdoor kan deze de nieuwe leerstof moeilijker kaderen, in perspectief plaatsen en dus naar waarde schatten.
#4 Switchen tussen onderwerpen
Studenten uit het middelbaar en hoger onderwijs zijn vaak geneigd om gedurende de blokperiode een halve of zelfs volledige dag te spenderen aan een welbepaald hoofdstuk of een bepaald onderwerp om de volgende dag dan gewoon met het daaropvolgende hoofdstuk verder te gaan. Recent onderzoek heeft echter aangetoond dat het studeren in “blokken” niet altijd de beste oplossing is om meer inzicht te verschaffen in de volledige leerstof. Interleaved practice is een leermethode waarbij gewisseld wordt tussen verschillende onderwerpen om zo een breder en flexibeler leerstofkader te creëren. Waar de “blok-per-blok”-methode de leerstof eerder zal compartimenteren en isoleren, zullen de hersenen bij interleaved practice sneller en meer verbanden leggen tussen de verschillende onderwerpen. Deze methode verbetert o.a. het vermogen om oefeningen voor wiskunde op te lossen. Andere studies hebben dan weer aangetoond dat de methode minder efficiënt blijkt bij het aanleren van woorden in een vreemde taal.
Tip: het noteren van goede paginareferenties tijdens de lesuren zorgt voor een snellere navigatie tussen de verschillende hoofdstukken en thema’s tijdens het instuderen.
Conclusie
In ons onderwijssysteem ligt de nadruk tijdens de eerste schooljaren voornamelijk op het “uit het hoofd leren” van de leerstof. Dit draagt vaak niet voldoende bij tot het ontwikkelen van een persoonlijke studiehouding die efficiënt is en de student aanzet tot kritisch nadenken. Dit zorgt er vaak voor dat jongeren zich verloren voelen bij het aanvangen van hogere of universitaire studies. Studenten die in het middelbaar weinig energie in de studies staken, moeten plots zelf hun studiemomenten indelen, verschillende vaardigheden ontwikkelen, grote leerstofpakketten verwerken en tegelijk een kritische houding aannemen. Dit zorgt bij heel wat studenten voor frustraties.
Ons advies: iedere leerling moet van kinds af aan de kans krijgen om de verschillende leermethodes uit te testen. Op deze manier ontwikkelt deze leerling een originele en persoonlijke studiemethode, die (tijd)efficiënt is, weinig stress oplevert en de leerling motiveert!
Andere methodes
Onderstrepen en markeren
Vaak raakt door het onderstrepen de aandacht gefocust op afzonderlijke onderwerpen, zodat de student de samenhang tussen de verschillende onderwerpen uit het oog verliest.
Onderstrepen of markeren kan nuttig zijn wanneer dit de eerste stap is van een reis: als de gemarkeerde informatie vervolgens wordt gebruikt om geheugenkaartjes te maken of als materiaal om jezelf te overhoren. Let op dat je niet op ‘automatische piloot’ onderstreept. Blijf dus goed geconcentreerd tijdens het markeren!
Herlezen
Dit wordt vaak nog gedaan net voor een toets of een examen, maar deze methode garandeert niet dat het inzicht in de leerstof nog veel verbetert. De elaborative interrogation blijkt hiervoor een betere oplossing te zijn.
De tekst visualiseren
Imagery for text learning (de tekst visualiseren) moet eerst nader worden onderzocht voordat we het eventueel zouden kunnen aanbevelen. De student verzint bij elke alinea die hij leest een beeld. Dit vergemakkelijkt zeker het instuderen op een later moment. Let op: deze methode zou uiteindelijk wel eens meer tijd kunnen kosten dan besparen.
