Ouderbetrokkenheid en schoolsucces

Hoe als ouder thuis betrokken zijn bij het schoolparcours van je kind?

Kan je je nog herinneren dat je ouders geïnteresseerd waren in je schoolprestaties? Vond je het zelf fijn om je schoolervaringen te delen en wil je dit graag ook voor je kind? Hieronder staat beschreven hoe je als ouder je betrokkenheid kan tonen.

Wat is ouderbetrokkenheid?

Onder het begrip ‘ouderbetrokkenheid’ hoort iedere vorm van bezorgdheid, interesse en ondersteuning van je kind op schoolvlak.

Ouderbetrokkenheid is een breed begrip. Hieronder hoort iedere vorm van bezorgdheid, interesse en ondersteuning van je kind op schoolvlak. Dit betekent niet enkel het aanwezig zijn op ouderavonden, maar ook met je kind over school praten, hem motiveren en interesse tonen in wat hij of zij doet op school. Het zit ‘m vaak in de kleine dingen: ‘Je doet het echt goed hé, ik zie dat.’, komt positiever over dan ‘Zie dat je ’t goed doet hé!’.

Wat zijn de voordelen?

Als ouder betrokken zijn bij het schoolparcours, kan een gunstige invloed hebben op de schoolresultaten en het zelfbeeld van je kind, alsook de band tussen jou en je kind.

Ouderbetrokkenheid heeft op meerdere domeinen een gunstige invloed op je kind. Het heeft een groot effect op de schoolse prestaties. Hiermee wordt bedoeld dat wanneer ouders op de hoogte zijn van wat hun kind op school leert en op welke manier, deze ouders dit vaak thuis nog eens uitleggen en samen oefenen waardoor de leerwinst toeneemt.

Ouderbetrokkenheid verhoogt ook de motivatie en het zelfbeeld van je kind. Wanneer je als ouder de boodschap uitstraalt dat je school belangrijk vindt en hier oprecht in geïnteresseerd bent, bestaat een grotere kans dat je kind gemotiveerder zal zijn. Als ouder sta je ook model voor het effectief aanpakken van opdrachten voor school. Je kind neemt deze houding over en gaat zelf actief aan de slag.

Wanneer je als ouder actief bent in het leven van je kind, bestaat er een grotere kans dat de band met je kind zal verbeteren.

Hoe thuis betrokkenheid tonen?

Er zijn verschillende manieren om aan te tonen dat je geïnteresseerd bent in wat je kind doet op school. Dit hoeven zeker geen grootse initiatieven te zijn. Geregeld een gesprek voeren met je kind, is hierin al een eerste belangrijke stap.

Maak zeker tijd om het samen met je kind over zijn dag te hebben. Enkele voorbeelden van vragen die je kan stellen zijn:

Hoe voelde jij je vandaag?
Heb je zin in morgen? Waar kijk je (niet) naar uit?
Wat vond je (niet) leuk vandaag?
Welke klasgenoot verdient een compliment?
Welk woord heeft de leerkracht vandaag veel gebruikt?
Wat deed je vandaag lachen?
Deed je iets om trots op te zijn? (Iets liefs – iets moois – iets moeilijks)
Wat heb je nieuw geleerd vandaag?

Benadruk dat je ook de negatieve ervaringen, de ontgoochelingen wilt delen en helpen dragen. Alleen al door te luisteren, doe je dat. Benadruk zeker dat je uit het maken van fouten of vergissingen ook veel kan leren.

Behaalde je kind een tekort op een toets of een taak? Koppel er niet automatisch sancties aan vast. Vaak hebben die een omgekeerd effect. Ga na wat er verkeerd liep, maak indien nodig nieuwe afspraken omtrent het schoolwerk, samen met jouw kind.

Is je zoon of dochter een twijfelaar? Ga na hoe je hem of haar meer zelfvertrouwen kan geven. Verbale aanmoedigingen en figuurlijke schouderklopjes kunnen bijvoorbeeld al helpen om het zelfvertrouwen te doen groeien.

Blijf je kind uitnodigen om zelfstandig te werken voor school en zijn lessen te herhalen. Maak je niet druk – of probeer het alvast – als je weinig of geen enthousiasme bespeurt. Verplaats je in de schoenen van je zoon of dochter. Natuurlijk wil je het allerbeste voor je kind, maar is het werken voor school werkelijk het allerbelangrijkste? Is het niet minstens even belangrijk dat je kind zich goed voelt, een positief zelfbeeld heeft en zichzelf kan zijn?

Houdt je zoon of dochter zich niet aan de afspraken wat het werk voor school betreft? Peil naar de reden die erachter ligt. Waarom stelt hij dat gedrag? Is het uitstel? Is er iets gebeurd? Indien je tijd hebt, nestel je ook aan je werktafel en verricht administratie werk of doe wat huishoudelijk werk. Zien werken, doet werken. Of benadruk dat eens het schoolwerk af is, er nog tijd is om te spelen en zich te ontspannen. Blijf toezien dat gemaakte afspraken worden nageleefd.

Hoe kan je zorgen voor een stimulerende omgeving?

Als ouder betrokken zijn, houdt ook in dat je zorgt voor een stimulerende omgeving voor je kind. Opgroeiende kinderen doen best zoveel mogelijk uiteenlopende ervaringen op. Spelen en ontdekken, leren en vervelen, samen en alleen, … Hoe gevarieerder hoe beter.

Hieronder staan enkele tips over hoe je thuis voor een stimulerende, leerrijke omgeving kan zorgen:

Lees je kind een verhaal voor. Je kan je kind ook zelf een verhaal laten voorlezen. Achteraf kunnen jullie nog een kort gesprekje houden over wat er werd gelezen. Het lezen van krantenartikels hoort hier uiteraard ook bij.
Samen spelletjes spelen. Dit kunnen gezelschapsspelen zijn, maar ook buiten gaan voetballen hoort hier zeker bij.
Samen zingen. Zet de radio aan en zing samen zo luid mogelijk mee met jullie favoriete songs!
Voer gesprekken over alledaagse gebeurtenissen en stel daarbij open vragen. Ook gebeurtenissen die zich in de wereld voordoen kunnen aan bod komen.
Samen tv-kijken en erover praten. Tracht wel grenzen te stellen aan het computeren en televisiekijken.
Geef je kind ook de ruimte voor ontspanning, sport en hobby’s.
Bezoek samen de bibliotheek of een leuk museum.
Ga samen naar een concert of toneelstuk of praat over een voorstelling dat je kind heeft gezien met de klas.
Vaste gezinsroutines, zoals ’s avonds samen eten, vaste bed- en wektijden, dagelijkse klusjes in huis of samen dingen doen.
Voorzie een rustige plek om huiswerk te maken. Help je kind huiswerk plannen, maken en nakijken.

Hieronder staan de belangrijkste conclusies samengevat:

Door te praten met je kind over hetgeen er gebeurd is op school, toon je een grote mate van betrokkenheid.
Doe dit op een constructieve manier: ga na hoe jij je kind kan ondersteunen.
Besteed ook aandacht aan het welbevinden van je kind: voelt hij/zij zich goed op school?
Zorg thuis voor een stimulerende omgeving door samen activiteiten te doen met je kind.

Meer lezen over dit onderwerp

de Vaan, L. (2018, November 20). Zijn (extreem) betrokken ouders juist behulpzaam of belemmerend? Opgehaald van Bedrock: https://www.bedrock.nl/zijn-extreem-betrokken-ouders-juist-behulpzaam-of-belemmerend/

De Wilde, B. (2017, Maart 10). “Ouderbetrokkenheid is meer dan een oudercontact”. Opgehaald van Klasse: https://www.klasse.be/78264/ouderbetrokkenheid-is-meer-dan-oudercontact/

Pameijer, N. K. (2012). Samen sterk: ouders & school! (1ste ed.). De Haag: Acco Uitgeverij.

Rijksoverheid. (n.d.). Hoe kan ik als ouder bij de school betrokken zijn? Opgehaald van Rijksoverheid: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/basisonderwijs/vraag-en-antwoord/hoe-kan-ik-als-ouder-bij-de-school-betrokken-zijn

Verhoeven, J. C., Devos, G., Stassen, K., & Warmoes, V. (2003). Ouders over scholen (1ste ed.). Antwerpen: Garant Uitgevers.

Vlaamse Onderwijsraad. (2001). Samenwerking tussen ouders en school (2de ed.). Apeldoorn: Garant Uitgevers.